Unieważnienie umowy – krok po kroku
Ustalenie nieważności umowy kredytowej, potocznie zwane unieważnieniem umowy, może praktycznie nastąpić tylko na drodze postępowania sądowego. Choć wyrok Sądu stwierdzający nieważność umowy ma charakter deklaratoryjny a nie konstytutywny, czyli nie tworzy stosunku prawnego a jedynie potwierdza istnienie lub nieistnienie określonego stanu prawnego (np. umowy), to szanse na znalezienie się takiego sformułowania w ugodach proponowanych przez banki są w zasadzie zerowe.
Jak pokazuje dotychczasowa praktyka banki, zapewne w obawie przed konsekwencjami ekonomicznymi i wizerunkowymi, nie uznają zasadności kierowanych przeciwko nim powództw o ustalenie nieważności umowy. Innymi słowy, nie uznają zasadności zarzutów kierowanych przeciwko nim przez frankowiczów, ewentualnie w toku procesu składają zarzuty potrącenia swojej wierzytelności (kwoty wypłaconego kapitału kredytu) z wierzytelnością frankowicza, i to nie w sposób jednoznaczny a warunkowy.
Chociaż ugoda zawierana pomiędzy frankowiczem a bankiem powinna być standardem uczciwego rozwiązania sporu, który wynikł z błędnej praktyki banków, to niestety wciąż trudno uzyskać od banku uczciwą ugodę mającą dla frankowicza ekonomiczne uzasadnienie do jej zawarcia i zrezygnowania z korzyści jakie jest w stanie osiągnąć na drodze sądowej.
Kolejność działań w celu uzyskania stwierdzenia nieważności umowy kredytowej i wykreślenia hipoteki:
1. analiza umowy kredytowej oraz okoliczności jej zawarcia,
2. oszacowanie ilości i zakresu roszczeń przysługujących kredytobiorcy,
3. wystąpienie do banku z przedsądowym wezwaniem do zapłaty powołując się min. na występowanie w umowie klauzul abuzywnych skutkujących nieważnością (bezskutecznością) umowy, a więc koniecznością zwrotu przez bank wszystkich środków wpłaconych przez kredytobiorcę,
4. uzyskanie od banku stanowiska odnośnie żądań zawartych w przedsądowym wezwaniu do zapłaty,
5. w przypadku zakwestionowania przez bank zasadności twierdzeń i żądań zawartych w przedsądowym wezwaniu do zapłaty, wystąpienie przeciwko bankowi na drogę postępowania sądowego,
6. w toku postępowania sądowego zostaje złożony wniosek o zabezpieczenie roszczeń kredytobiorcy poprzez zezwolenie przez Sąd na zaniechanie płatności rat kredytu na czas procesu,
7. po uzyskaniu prawomocnego wyroku ustalającego nieważność umowy i zasądzającego zwrot środków wpłaconych przez kredytobiorcę, uzyskanie od banku tzw. listu mazalnego pozwalającego dokonać wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej kredytowanej nieruchomości;
8. złożenie wniosku do sądu wieczystoksięgowego o wykreślenie hipoteki wpisanej do księgi wieczystej kredytowanej nieruchomości.